ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Διανύσαμε ήδη το μεγαλύτερο μέρος της δύσβατης ανηφόρας

Τα επιτεύγματα αυτά οφείλονται, βέβαια, σε σημαντικό βαθμό και στις μεγάλες, αλλά υπέρμετρα υποεκτιμημένες τα τελευταία χρόνια (ακόμη και σήμερα), δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας, οι οποίες λειτούργησαν ως ισχυρό αντίδοτο στις καταθλιπτικές εκτιμήσεις που διατυπώνονταν για τις εξελίξεις στη χώρα στα τέλη του 2012.
Μπορεί δε να γίνουν κατανοητά από οποιονδήποτε που είναι σε θέση να προσδιορίσει ποια ήταν τα δεδομένα για την ελληνική οικονομία στα τέλη του 2012 και ποιες είναι οι προοπτικές της στα τέλη του 2013.
Διανύσαμε ήδη το μεγαλύτερο μέρος της πραγματικά δύσβατης ανηφόρας της γεμάτης εμπόδια πορείας προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας.
Της επώδυνης προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα, στην οποία η ανάπτυξη και η αύξηση των εισοδημάτων θα προκύπτει από την ανταποδοτική και δυναμική εργασία και επιχειρηματικότητα και από την εγχώρια παραγωγή διεθνώς ανταγωνιστικών προϊόντων με βάση τα σημαντικά συγκριτικά μας πλεονεκτήματα.
Έχουμε ήδη επιτύχει πολλά όσον αφορά την προσαρμογή μας σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, μετά το αναπόφευκτο σκάσιμο της φούσκας του βολέματος στο δημόσιο τομέα και του κρατικοδίαιτου συνδικαλισμού, της μη ανταγωνιστικής και αρτηριοσκληρωτικής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, της φοροδιαφυγής και του “δεν πληρώνω», της εξάρτησης από τις κρατικές προμήθειες και της διαφθοράς σε αυτές τις προμήθειες και στη “δωρεάν» παιδεία και υγεία και, γενικά, της φούσκας του “τζάμπα» και των μειωμένων αποδόσεων με στήριγμα τον δανεισμό από το εξωτερικό που χρηματοδοτούσε (με το αζημίωτο) όλες αυτές τις αντιοικονομικές και αντικοινωνικές καταστάσεις.
Σήμερα, ωστόσο, οι συνθήκες και οι μηχανισμοί λειτουργίας της νέας ελληνικής οικονομίας ακόμη διαμορφώνονται και απαιτείται συνέχιση της προσπάθειας, έτσι ώστε η οικονομία να τεθεί έγκαιρα σε πορεία ανάκαμψης, από το 2014, και υγιούς ανάπτυξης, από το 2015, που αποτελεί την φυσιολογική εξέλιξη του προγράμματος προσαρμογής που ήδη εφαρμόζεται.
Αυτή η εξέλιξη αναμένεται να οδηγήσει με τη σειρά της στην αναγκαία ταχεία αύξηση της διεθνώς ανταγωνιστικής απασχόλησης και στη μείωση της ανεργίας.
Είναι γεγονός ότι αυτή η πορεία προς την ολοκλήρωση της προσαρμογής και την ανάκαμψη μπορεί να διαταραχθεί και να καθυστερήσει, αφού ακόμη υπάρχουν δυνάμεις και ομάδες συμφερόντων που ασκούν έντονες πιέσεις για επιστροφή στο παρελθόν.
Αυτό συμβαίνει παρά το ότι αυτή η επιστροφή δεν είναι δυνατή, διότι τώρα δεν υπάρχει πια ο δανεισμός από το εξωτερικό για να την χρηματοδοτήσει.
Οι δυνάμεις που, παρόλα αυτά, επιδιώκουν την κατάργηση των μνημονίων και την επιστροφή στο 2009 μπορούν ακόμη να διαταράξουν την πορεία της χώρας για έξοδο από την κρίση.
Δεν μπορούν όμως τώρα να αποτρέψουν αυτήν την πορεία. Αυτό οφείλεται κυρίως στα σημαντικά επιτεύγματα της οικονομικής πολιτικής το 2013 που συνοψίζονται, περιληπτικά, στα ακόλουθα:
Πρώτον, στο γεγονός ότι το 2013 ήταν το 1ο έτος στη μεταπολεμική περίοδο κατά το οποίο η Ελλάδα τηρεί τους ισχύοντες εισοδηματικούς περιορισμούς.
Για πρώτη φορά δαπανά σύμφωνα με το σημαντικά μειωμένο διαθέσιμο εισόδημά της.
Έτσι, η εγχώρια δαπάνη στην οικονομία της ( 164,1 δισ. το 2013, σε σταθερές τιμές του 2005) ήταν μικρότερη από το ΑΕΠ της χώρας (€ 162,3 δις) συν το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαιακών μεταβιβάσεων ( 3,5 δισ.).
Ως αποτέλεσμα, το μεν εξωτερικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών της θα έχει ακόμη ένα μικρό έλλειμμα της τάξης του -1,1% ΑΕΠ το 2013 (από έλλειμμα -14,1% του ΑΕΠ το 2008), το δε ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (ΙΤΣ) της, στο οποίο προστίθενται και οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις, θα καταγράψει τελικά πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ το 2013, από έλλειμμα ύψους -10,1% του ΑΕΠ το 2009.
Μάλιστα, από το 2014 θα είναι πλεονασματικό (με πλεόνασμα της τάξης του 1,0% του ΑΕΠ) και το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών της χώρας σε εθνικολογιστική βάση.
Η δραστική μείωση της εγχώριας δαπάνης οφείλεται τόσο στη νέα μεγάλη πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης (-6,7% το 2013) και των επενδύσεων (επενδύσεις σε κατοικίες: -35%), αλλά και στη μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, με την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος στη γενική κυβέρνηση ύψους 0,7% του ΑΕΠ το 2013 (από έλλειμμα -1,5% του ΑΕΠ το 2012).
Δεύτερον, μεγάλο επίτευγμα της οικονομικής πολιτικής το 2013 ήταν η καλύτερη από ότι είχε προγραμματιστεί υλοποίηση του προϋπολογισμού του 2013, όπως προκύπτει από τα δημοσιευμένα αποτελέσματα της δημοσιονομικής διαχείρισης στο 11μηνο.2013.
Το επίτευγμα αυτό λαμβάνει ακόμη μεγαλύτερη αξία διότι ακολουθεί την επίσης καλύτερη του αναμενομένου εκτέλεση του Π2012 που οδήγησε στα σημαντικά μέτρα συνέχισης της χρηματοδοτικής στήριξης του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής και την μεγάλη ελάφρυνση του ελληνικού δημοσίου χρέους που αποφασίστηκαν στο Eurogroup της 26ης Νοεμβρίου 2012.
Επιπλέον, αυτή η εντυπωσιακή δημοσιονομική προσαρμογή στην Ελλάδα επιτεύχθηκε κάτω από εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες που συνέβαλαν στην εντεινόμενη ύφεση στην οικονομία και στη διάβρωση του συστήματος πληρωμών των φορολογικών τους υποχρεώσεων από πολλούς φορολογούμενους ακόμη και στον ΦΠΑ.
Ωστόσο, η πολύ ικανοποιητική υλοποίηση των Π2012 και Π2013 έχει αξιοσημείωτη συμβολή στην ουσιαστική βελτίωση του οικονομικού κλίματος στη χώρα και στην ενδυνάμωση των προοπτικών της για ανάκαμψη, ανάπτυξη και οριστική έξοδο από την κρίση, πού ήδη αποτελεί γεγονός στο 2ο 6μηνο 2013.
Τρίτον, ενδεχομένως το μεγαλύτερο επίτευγμα, ήταν η ουσιαστική επιβράδυνση της πτωτικής πορείας του ΑΕΠ της χώρας στο -3,7% το 2013, εν μέσω μάλιστα καταστροφικών για το οικονομικό κλίμα εκτιμήσεων για πτώση του κατά -4,8% έως και κατά -5,3% και με την Τρόικα να προβλέπει πτώση κατά -4,2%.
Επιπλέον, η δυναμική αύξηση του εξωτερικού τουρισμού και η αναζωπύρωση της δραστηριότητας σε κλάδους σχετιζόμενους με τον τουρισμό και τις εξαγωγές αγαθών οδήγησαν στην πολύ σημαντική εξέλιξη της αύξησης της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας και της σταθεροποίησης της ανεργίας ήδη από το 2013.
Έτσι, η ανεργία θα διατηρηθεί στο 27% του εργατικού δυναμικού το 2013, παρά την συνεχή διατύπωση κατά τη διάρκεια του 2013 καταστροφικών για το οικονομικό κλίμα και για την ανάπτυξη οικονομίας και την αγορά εργασίας εκτιμήσεων για αύξησή της στο 34%.
Τέταρτον, εξίσου σημαντικά επιτεύγματα κατά το 2013 ήταν η εκ βάθρων αναδιάρθρωση, αναδιοργάνωση και ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων (4) μεγάλων συστημικών τραπεζών της χώρας και μάλιστα υπό την εξαιρετικά δυσμενή επίπτωση της κρίσης στο τραπεζικό σύστημα και στην οικονομία της Κύπρου.
Η αποκατάσταση της κεφαλαιακής επάρκειας και η αναδιοργάνωση των τραπεζών (με σαφείς προοπτικές για πλήρη ιδιωτικοποίησή τους – μέσω της άσκησης των warrants που ήδη διαπραγματεύονται στην αγορά σε υψηλές τιμές), αναμένεται να αποτελέσουν τον βασικό μηχανισμό που θα συμβάλλει στην ανάκαμψη της οικονομίας, μέσω της επιστροφής στην Ελλάδα των καταθέσεων των εγχώριων κατοίκων που τοποθετήθηκαν στο εξωτερικό στα προηγούμενα έτη.
Η επιστροφή των καταθέσεων και η εισροή επιπλέον επιχειρηματικών κεφαλαίων από το εξωτερικό, θα συμβάλλουν με τη σειρά τους και στην σταδιακή ανάκαμψη της πιστωτικής επέκτασης προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, ιδιαίτερα δε προς τις ΜΜΕ, τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις που θα δραστηριοποιηθούν με νέες επενδύσεις στους τομείς υποκατάστασης εισαγωγών.
Πέμπτον, κατά το 2013 σημειώθηκε αξιοσημείωτη περαιτέρω πρόοδος σε κρίσιμους τομείς διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, που συμβάλουν ήδη στην εντυπωσιακή βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας.
Επίσης, το 2013 έχουν θεσπιστεί οι αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις για την επανέναρξη της κατασκευαστικής διαδικασίας στους 4-μεγάλους οδικούς άξονες της χώρας από τις αρχές του 2014 και, επιπλέον, έχουν αποκατασταθεί οι συνθήκες και οι μηχανισμοί που θα επιτρέψουν την ταχύτερη υλοποίηση των έργων ΣΔΙΤ και των δημοσίων και ιδιωτικών επενδυτικών έργων που συγχρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τέλος, έχουν επίσης αποκατασταθεί οι προϋποθέσεις για την επιτάχυνση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων από το 2014 και έως το 2020.
Αυτά τα σημαντικά δεδομένα, αναμένεται να συμβάλουν στην έγκαιρη ανάκαμψη και την υγιή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας – με θετική αύξηση του ΑΕΠ, άνω του 1,0% το 2014 και άνω του 3,0% στην περίοδο 2015-2020.
Υπήρξαν, ωστόσο, και αρνητικές επιδόσεις, εξελίξεις και επιπτώσεις της κρίσης που εξακολουθούν έως και το τέλος του 2013 να θέτουν σημαντικά εμπόδια στην αποκατάσταση σε φυσιολογικά επίπεδα του οικονομικού κλίματος στη χώρα και, ιδιαίτερα, της καταναλωτικής εμπιστοσύνης.
Υπάρχουν ακόμη παράγοντες που εξακολουθούν να συμβάλλουν στη διατήρηση υψηλού επιπέδου αβεβαιότητας και στην παρεμπόδιση της πορείας εξόδου από την κρίση.
Σημειώνονται για παράδειγμα:
α) Η χαμηλότερες του αναμενομένου επιδόσεις στον τομέα του περιορισμού του μεγάλου προβλήματος της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής, παρά το ότι κάποια βελτίωση παρατηρείται στον τομέα αυτό τους τελευταίους μήνες.
β) Η προφανής αποτυχία στην προσπάθεια εκλογίκευσης της φορολογίας των ακινήτων, μετά την αντικατάσταση του ΕΝΦΑ με τον ΕΝΦΙΑ + ΦΑΠ, και, επιπλέον, μετά την επιβολή φόρου υπεραξίας στα ακίνητα και στις μετοχικές και άλλες χρηματιστηριακές αξίες από το 2014, δηλαδή από το πιο κρίσιμο (μετά το 2013) έτος για την απολύτως αναγκαία ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.
Σημειώνεται ότι η επιβολή πέντε διαφορετικών φόρων στα ακίνητα το 2014 οδήγησε στην περαιτέρω κατάρρευση της αγοράς ακινήτων κατά το έτος αυτό με αποτέλεσμα την άμεση επίπτωση στην πτώση του ΑΕΠ κατά -1,7 π.μ.
γ) Η κωλυσιεργία, ακόμη και σήμερα, στον τομέα της ριζικότερης εκλογίκευσης του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του δημόσιου τομέα με την εκλογίκευση του καθεστώτος μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων (το οποίο ισχύει έως σήμερα ανεξαρτήτως αξιολογήσεων), την θεσμοθέτηση της αρχής της κινητικότητας για το σύνολο των απασχολουμένων στο δημόσιο τομέα και με την εφαρμογή της γενικής αρχής ανάκτησης του κόστους λειτουργίας των δημοσίων οργανισμών και επιχειρήσεων από τους χρήστες αυτών των υπηρεσιών.
Ειδικότερα, η επιβολή των νέων φόρων στην αγορά ακινήτων και στο χρηματιστήριο αποτελεί δραστικό αντικίνητρο για την εισροή κεφαλαίων στη χώρα από το εξωτερικό και για την ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων και θέτει σε κίνδυνο την ανάκαμψη της οικονομίας και τη δημοσιονομική προσαρμογή κατά το 2014.
Από την άλλη πλευρά, βέβαια, η σημαντική αρνητική τους επίπτωση μπορεί να υπερκαλυφθεί τελικά αφενός από τη σημαντική μείωση του φόρου επί των μεταβιβάσεων ακινήτων που μπορεί να συμβάλλει στην ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων και της οικονομίας και από την είσπραξη σημαντικών εσόδων, εντός του 2014, από τους ΦΑΠ του 2011, 2012 και 2013 που επιβλήθηκαν ταυτόχρονα το 2013, όπως προαναφέρθηκε, αλλά μεγάλο μέρος από τα έσοδα που θα αποδώσουν θα εισπραχθεί τελικά εντός του 2014 συμβάλλοντας στην ομαλή εκτέλεση του Π2014, παρά τα κενά των ΕΝΦΙΑ + ΦΑΠ.
Σημειώνεται, επίσης, ότι η βασική στρατηγική ενός μεγάλου μέρους του πολιτικού συστήματος της χώρας στηρίζεται:
α) Στην δαιμονοποίηση των Μνημονίων και των προγραμμάτων προσαρμογής και στην παρουσίασή τους ως μηχανισμών καταστροφής της ελληνικής οικονομίας και ως υπαιτίων για τη μεγάλη μείωση των εγχώριων εισοδημάτων και την υπέρμετρη αύξηση της ανεργίας.
Έτσι, οι αρνητικές επιπτώσεις που αντιμετωπίζει κάθε πολίτης, επιχείρηση, ή νοικοκυριό στην περίοδο της προσαρμογής μετά το σκάσιμο της φούσκας του υπερδανεισμού, της υπερκατανάλωσης, της πλεονάζουσας απασχόλησης στο δημόσιο τομέα, της μη ανταγωνιστικής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, της σπατάλης πόρων, της διαφθοράς και του εύκολου πλουτισμού έως το 2009, παρουσιάζονται, εμφανώς παραπλανητικά, ως αρνητικές επιπτώσεις από τα Μνημόνια.
β) Στις υποσχέσεις για κατάργηση των Μνημονίων και των προγραμμάτων προσαρμογής και για επάνοδο στο 2009, δηλαδή στην εφαρμογή της πολιτικής των ανεξέλεγκτων παροχών στους πάντες, χωρίς την ανάγκη τήρησης των αναπόφευκτων εισοδηματικών περιορισμών.
Οι περιορισμοί αυτοί, από εδώ και πέρα δεν είναι δυνατό να αγνοούνται από τις Κυβερνήσεις διότι δεν υπάρχει πια ξένος δανεισμός. Σημειώνεται δε ότι οι εισοδηματικοί περιορισμοί που αντιμετωπίζει η Ελλάδα διαμορφώνονται τώρα κατά περίπου 70 δισ. χαμηλότερα από το 2009. Κατά περίπου 30 δισ. ετησίως λόγω της αδυναμίας δανεισμού από το εξωτερικό και κατά επιπλέον 40 δισ. ετησίως (σε σταθερές τιμές 2005) λόγω της μείωσης του εγχώριου ΑΕΠ.
Με αυτά τα δεδομένα, ανάπτυξη με φούσκωμα της εγχώριας ζήτησης δεν είναι δυνατή είτε με το Ευρώ είτε με τη δραχμή. Είτε το θέλουμε είτε όχι από εδώ και πέρα θα ζούμε με ότι κερδίζουμε από αυτά που παράγουμε.
Επισημαίνεται, τέλος, ότι τα Μνημόνια συνεννόησης υιοθετήθηκαν προκειμένου η Τρόικα να συγκατατεθεί στη συνέχιση της χρηματοδότησης των δημοσιονομικών και ιδιωτικών ελλειμμάτων της χώρας στην περίοδο της προσαρμογής μετά το σκάσιμο της φούσκας που προαναφέρθηκε.
Χωρίς την χρηματοδότηση από τις χώρες στην Ζώνη του Ευρώ και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην περίοδο 2010-2013, το ΑΕΠ της χώρας θα καταποντιζόταν κατά τουλάχιστον 50% και δεν θα υπήρχε ουσιαστικά χρηματοοικονομικό σύστημα ήδη από το 2010.
Ο καθένας μπορεί να φανταστεί τις συνέπειες μιας τέτοιας κατάστασης.
Η απολύτως αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή (διότι δεν έχουμε πια δυνατότητα δανεισμού από το εξωτερικό για να χρηματοδοτήσουμε τα ελλείμματα) και οι απολύτως αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις (αφού τώρα η χώρα θα πρέπει να παράγει διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα για να έχει εισοδήματα και για να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της) πραγματοποιήθηκαν σταδιακά και με οργανωμένο τρόπο.
Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα σε φάση ανάκαμψης και ανάπτυξης της οικονομίας της, με το δημόσιο χρέος της δραστικά μειωμένο και αναδιαρθρωμένο (επιμηκυμένο σε λήξεις έως το 2057) και με δραστικά μειωμένα επιτόκια για την εξυπηρέτησή του και με το ασφαλιστικό της σύστημα χωρίς μελλοντικά ελλείμματα και χρέη και με τη διεθνή ανταγωνιστικότητά της στα ύψη”.
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Οι 24 απαντήσεις του Υπουργείου στα ερωτήματα για τη χορήγηση χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέους

Διαβάστε όλες οι διευκρινήσεις από το υπουργείο Οικονομικών
Σε διευκρινίσεις αναφορικά με το πρόγραμμα χορήγησης χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέους και νέα ζευγάρια προχώρησε το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων μέσα από 24 ερωτήσεις και απαντήσεις.
Παράλληλα, το υπουργείο αναφέρει ότι, τις επόμενες ημέρες, ξεκινά το πρόγραμμα «Κάλυψη» για τη μίσθωση ιδιωτικών κατοικιών και τη διάθεσή σε ωφελούμενους νέους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος με καταβολή του ενοικίου από το Δημόσιο.
Ακολουθούν η κοινωνική αντιπαροχή, που αποσκοπεί στην αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου για εξασφάλιση ποιοτικής κατοικίας με χαμηλό ενοίκιο και η δράση «Ανακαινίζω-Νοικιάζω», μέσω της οποίας επιδοτείται η ανακαίνιση ιδιωτικών κατοικιών, προκειμένου να διατεθούν, στη συνέχεια, για μίσθωση.
Όπως επισημαίνει ,τα προγράμματα αυτά σηματοδοτούν την επανεκκίνηση της στεγαστικής πολιτικής του κράτους, με έμφαση στους νέους, τα νέα ζευγάρια και τις ευάλωτες ομάδες πολιτών.
Ακολουθούν οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις:
1. Ποιο είναι το όφελος για τους νέους που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα για τα στεγαστικά δάνεια;
Το πρόγραμμα των επιδοτούμενων στεγαστικών δανείων εξασφαλίζει πέντε συγκεκριμένα πλεονεκτήματα για τους ωφελούμενους.
Πρώτον, χαμηλότερη δόση για την αποπληρωμή του δανείου, καθώς το 75% του ποσού χορηγείται άτοκα από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) και το τραπεζικό επιτόκιο εφαρμόζεται στο υπόλοιπο 25% του ποσού.
Για τρίτεκνους και πολύτεκνους, τα δάνεια χορηγούνται άτοκα, με 100% επιδότηση του επιτοκίου από τη ΔΥΠΑ.
Έτσι, το επιτόκιο του δανείου διαμορφώνεται στο ένα τέταρτο του αντίστοιχου επιτοκίου που χρεώνουν κανονικά οι τράπεζες ή είναι μηδενικό για τρίτεκνους και πολύτεκνους.
Ενδεικτικά, για δάνειο, ύψους 100.000 ευρώ, με διάρκεια αποπληρωμής 30 χρόνια και επιτόκιο 5,8%, η μηνιαία δόση διαμορφώνεται κανονικά στα 587,52 ευρώ, ενώ, με την επιδότηση, μειώνεται στα 342,87 ευρώ (όφελος είναι 244,65 ευρώ τον μήνα ή 2.935 ευρώ τον χρόνο) και, για τρίτεκνους-πολύτεκνους, η δόση περιορίζεται στα 277,78 ευρώ, (όφελος 309,74 ευρώ τον μήνα ή 3.716,88 ευρώ τον χρόνο).
Αντίστοιχα, για το ίδιο δάνειο με μικρότερη περίοδο αποπληρωμής (20 χρόνια), η μηνιαία δόση από 705,63 ευρώ περιορίζεται στα 480,39 ευρώ (όφελος 225,24 ευρώ ή 2.702 ευρώ τον χρόνο και, για τρίτεκνους-πολύτεκνους, η δόση μειώνεται στα 416,67 ευρώ (όφελος 288,96 ευρώ ή 3.467,52 ευρώ τον χρόνο).
Η επιδότηση του επιτοκίου αποτελεί επίσης ασπίδα, που περιορίζει τις επιπτώσεις από τις όποιες αυξήσεις επιτοκίων πραγματοποιηθούν, ενδεχομένως διεθνώς το επόμενο διάστημα.
Δεύτερον, μικρότερη ιδιωτική συμμετοχή, αφού τα δάνεια καλύπτουν έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου έναντι 80%, που είναι η συνήθης τραπεζική πρακτική.
Τρίτον, αποκτούν πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότηση νέοι και ζευγάρια με χαμηλά εισοδήματα, από 10.000 ευρώ, που, υπό διαφορετικές συνθήκες, δύσκολα θα πληρούσαν τα τραπεζικά κριτήρια.
Τέταρτον, τα δάνεια απαλλάσσονται από την εισφορά 0,12% του νόμου 128/75.
Πέμπτον, το πρόγραμμα καλύπτει το πρόγραμμα καλύπτει τα έξοδα φακέλου για κάθε δυνητικό δανειολήπτη.
2. Ποια άλλα προγράμματα στεγαστικής πολιτικής υλοποιεί το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων;
Τις επόμενες ημέρες, ξεκινά το πρόγραμμα «Κάλυψη» για τη μίσθωση ιδιωτικών κατοικιών και τη διάθεσή σε ωφελούμενους νέους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος με καταβολή του ενοικίου από το Δημόσιο.
Ακολουθούν η κοινωνική αντιπαροχή, που αποσκοπεί στην αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου για εξασφάλιση ποιοτικής κατοικίας με χαμηλό ενοίκιο και η δράση «Ανακαινίζω-Νοικιάζω», μέσω της οποίας επιδοτείται η ανακαίνιση ιδιωτικών κατοικιών, προκειμένου να διατεθούν, στη συνέχεια, για μίσθωση.
Τα προγράμματα αυτά σηματοδοτούν την επανεκκίνηση της στεγαστικής πολιτικής του κράτους, με έμφαση στους νέους, τα νέα ζευγάρια και τις ευάλωτες ομάδες πολιτών. Η στρατηγική κοινωνικής στέγασης περιλαμβάνει δράσεις, συνολικού ύψους 1,75 δισ. ευρώ, από τα οποία εκτιμάται ότι θα ωφεληθούν περί τους 137.000 δικαιούχους, που θα εξασφαλίσουν προσιτή κατοικία υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών.
Παράλληλα, με τις δράσεις στεγαστικής πολιτικής, αυξάνεται η απασχόληση και η οικονομική δραστηριότητα, ενώ αξιοποιείται δημόσια και ιδιωτική περιουσία με εθνικούς και κοινοτικούς πόρους και με γνώμονα τις βέλτιστες πρακτικές στις χώρες της ΕΕ.
3. Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των δανείων;
Πρόκειται για δάνεια αγοράς πρώτης κατοικίας, που καλύπτουν έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου, με ανώτατο όριο τις 150.000 ευρώ, με διάρκεια έως και 30 έτη, χωρίς περίοδο χάριτος, με χαμηλό ή μηδενικό επιτόκιο.
Τα αρχικά επιτόκια, από τα οποία αφαιρείται η επιδότηση, που προβλέπει το πρόγραμμα, ανακοινώθηκαν από τις τράπεζες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα και επισυνάπτονται.
Το επιτόκιο αναφοράς (Euribor) κυμαίνεται, αυτήν την περίοδο, κοντά στο 3%.
4. Ποιες κατηγορίες ακινήτων μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα;
Όπως προβλέπεται στο άρθρο 4 του ν. 5006/2022 (Α’ 239), το πρόγραμμα υποστηρίζει τη δανειοδότηση για ακίνητα που
i) θα χρησιμοποιηθούν ως κύρια κατοικία,
ii) έχουν εμπορική αξία έως 200.000 ευρώ, όπως αυτή αποτυπώνεται στο συμβόλαιο αγοράς),
iii) έχουν μέγεθος έως 150 τ.μ.,
iv) έχουν παλαιότητα τουλάχιστον δεκαπέντε έτη κατά τον χρόνο της αγοράς, όπως προκύπτει από την άδεια κατασκευής και
v) βρίσκονται εντός οικιστικής περιοχής.
5. Τα όρια που έχουν τεθεί για την αξία των σπιτιών και το ύψος του δανείου είναι ρεαλιστικά; Υπάρχουν διαθέσιμα ακίνητα, για να εφαρμοστεί το πρόγραμμα στην πράξη;
Στη μεγάλη πλειονότητα των περιοχών τόσο στο κέντρο όσο και στα προάστια, αλλά και στην Περιφέρεια, υπάρχουν διαθέσιμα ακίνητα με αυτά τα χαρακτηριστικά.
Αυτό πιστοποιείται και από πρόσφατη έρευνα, με αφορμή την ανακοίνωση του προγράμματος των στεγαστικών δανείων, που πραγματοποίησε δίκτυο μεσιτικών γραφείων.
Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, τα διαθέσιμα προς πώληση σπίτια εμβαδού 75-150 τ.μ. και αξίας έως 200.000 ευρώ αποτελούν το 60% του συνόλου στο κέντρο, 74% στα δυτικά προάστια, 59% στον Πειραιά, 19% στα νότια, 5% στα βόρεια και 38% στα ανατολικά προάστια.
Επιπλέον, οι αντικειμενικές αξίες, (οι οποίες αφορούν νεόδμητα ακίνητα, ενώ το πρόγραμμα των στεγαστικών δανείων αφορά ακίνητα 15ετίας, οι αξίες των οποίων είναι προφανώς χαμηλότερες σε σχέση με τα νεόδμητα) ενδεικτικά στην Αγία Παρασκευή κυμαίνονται από 1.500-2.050 ευρώ ανά τετραγωνικό, στο Μαρούσι 1.500-2.300 ευρώ, στην Πεύκη 1.300-2.250 ευρώ, στο 4ο Δημοτικό Διαμέρισμα Θεσσαλονίκης (Τούμπα) 1.250-1.550 ευρώ. Έτσι, η αξία των 200.000 ευρώ αντιστοιχεί σε σπίτια εμβαδού 90-150 τ.μ. στις περιοχές αυτές.
Προφανώς, οι αξίες ποικίλλουν ανά περιοχή, που σημαίνει ότι με τα ίδια χρήματα οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αγοράσουν μεγαλύτερο ή νεότερο σπίτι μετακινούμενοι σε διαφορετική περιοχή.
Σε κάθε περίπτωση, το πρόγραμμα των στεγαστικών δανείων καταρτίστηκε με κοινωνικά κριτήρια, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη την πραγματικότητα που διαμορφώνεται στην αγορά.
6. Ποιοι είναι οι δικαιούχοι του προγράμματος;
Δικαιούχοι του προγράμματος είναι άτομα ηλικίας κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση δανείου από 25 έως 39 ετών ή σύζυγοι ή πρόσωπα που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης, εφόσον ο ένας εκ των δύο είναι ηλικίας, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση δανείου, από 25-39 ετών, που δεν διαθέτουν άλλο ακίνητο κατάλληλο για κατοικία τους και ικανοποιούν τα εισοδηματικά κριτήρια.
7. Ποια είναι τα εισοδηματικά κριτήρια;
Το ετήσιο εισόδημα πρέπει να είναι τουλάχιστον 10.000 ευρώ, ενώ το μέγιστο εκείνο που ισχύει για την καταβολή του επιδόματος θέρμανσης.
Επισυνάπτονται τα όρια που ισχύουν για το 2023.
8. Τι σημαίνει ότι οι δικαιούχοι δεν πρέπει να διαθέτουν «ακίνητο κατάλληλο για κατοικία»;
Ο δικαιούχος ή σύζυγοι ή πρόσωπα που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης, είναι επιλέξιμοι μόνο στην περίπτωση που στα περιουσιακά στοιχεία τους δεν υπάρχει ακίνητο κατάλληλο για χρήση κατοικίας.
Τα κατάλληλα για κατοικία ακίνητα περιλαμβάνουν όσα, στην περίπτωση άγαμου και άτεκνου δικαιούχου, έχουν μέγεθος άνω των 50 τ.μ., ενώ, για τους υπόλοιπους, το μέγεθος αυξάνεται κατά 10 τ.μ. ανά μέλος της οικογένειας, (συμπεριλαμβανομένων και κυοφορούμενων τέκνων κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης).
Επιπλέον, κατάλληλο θεωρείται ένα ακίνητο επί του οποίου ο ενδιαφερόμενος διαθέτει ποσοστό συνιδιοκτησίας ανώτερο του 50% και διαθέτει είτε πλήρη κυριότητα είτε επικαρπία.
Περαιτέρω, το ακίνητο πρέπει να βρίσκεται στην ίδια περιφερειακή ενότητα με τον τόπο εργασίας ή άσκησης επαγγέλματος του αιτούντος. Στην περίπτωση που ο τόπος εργασίας ή άσκησης επαγγέλματος του αιτούντος βρίσκεται εντός της Περιφέρειας Αττικής, το ακίνητο θεωρείται κατάλληλο, εάν βρίσκεται εντός της Περιφέρειας Αττικής.
Εάν το ακίνητο βρίσκεται σε νησί, πλην της Κρήτης, τότε κρίνεται κατάλληλο, εάν συμφωνεί και με τον τόπο εργασίας στο ίδιο νησί.
Σημειώνεται ότι, αν οι αιτούντες, είτε μεμονωμένα οι σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης, ανεξάρτητα εάν η αίτηση για τη χορήγηση του δανείου υποβάλλεται από κοινού ή από τον έναν εκ των δυο είτε συνδυαστικά, οι αιτούντες και οι σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης, διαθέτουν περισσότερα τους ενός ακίνητα με χρήση κατοικίας, τεκμαίρεται ότι υπάρχει ακίνητο κατάλληλο για την κατοικία τους, ανεξαρτήτως εάν πληρούνται ή όχι τα παραπάνω κριτήρια (εμβαδόν 50 τ.μ. κλπ).
9. Ποιος είναι ο προϋπολογισμός του προγράμματος και πόσοι μπορούν να ενταχθούν σε αυτό;
Ο συνολικός προϋπολογισμός 500 εκατ. ευρώ, με πρόβλεψη για διπλασιασμό σε περίπτωση εξάντλησης των πόρων και προέρχονται από τη ΔΥΠΑ, που καταβάλλει 375 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση του 75% του κεφαλαίου των δανείων και τις εμπορικές τράπεζες, που συνεισφέρουν 125 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση του υπόλοιπου 25%.
Επιπρόσθετα, θα υπάρξει πρόσθετο ποσό από τη ΔΥΠΑ για την κάλυψη των επιδοτούμενων τόκων και διαχειριστικών αμοιβών.
Με μέσο όρο δανείου, ύψους 100.000 ευρώ, ο προϋπολογισμός καλύπτει 5.000 δάνεια, που σημαίνει ότι οι ωφελούμενοι, με την εκτίμηση ότι σε κάθε σπίτι θα στεγαστούν κατά μέσο όρο δύο άτομα, θα είναι 10.000.
10. Τι προβλέπεται ειδικότερα για τα επιτόκια και σε ποιες περιπτώσεις τα δάνεια θα είναι άτοκα;
Για το 75% του δανείου, το επιτόκιο θα είναι μηδενικό. Για το υπόλοιπο 25% του κεφαλαίου, το μέρος δηλαδή που παρέχεται από την τράπεζα, θα εφαρμόζεται το επιτόκιο που ανακοίνωσε κάθε πιστωτικό ίδρυμα.
Η μονομερής αλλαγή της ανώτατης τιμής περιθωρίου επιτοκίου προς τα πάνω δεν είναι επιτρεπτή.
Τα προσφερόμενα επιτόκια από τις συμμετέχουσες τράπεζας αποτυπώνονται στον επισυναπτόμενο πίνακα.
Τα δάνεια θα παρέχονται χωρίς την εφαρμογή της εισφοράς του Ν. 128/75, που ανέρχεται σήμερα σε 0,12%.Το επιτόκιο του δανείου θα επιδοτείται κατά 100% για όλη τη διάρκεια του δανείου για:
– νέα ζευγάρια που έχουν τρία ή παραπάνω παιδιά, κατά την ημερομηνία υποβολής αίτησης χρηματοδότησης,
– νέους ή νέα ζευγάρια που, κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου (έως 30 έτη), καταστούν τρίτεκνοι ή πολύτεκνοι.
Η επιδότηση επιτοκίου θα ξεκινά μετά την υποβολή στην τράπεζα των απαιτούμενων δικαιολογητικών σχετικά με τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων ένταξης στη κατηγορία των τρίτεκνων ή πολύτεκνων οικογενειών και θα αφορά το υπόλοιπο διάστημα αποπληρωμής του δανείου.
Οι προϋποθέσεις για την επιδότηση επιτοκίου ελέγχονται, βάσει του αριθμού εξαρτώμενων τέκνων, όπως αυτά αποτυπώνονται στα συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά.
Τη στιγμή της αίτησης επιδότησης επιτοκίου (είτε είναι ταυτόχρονα με την αίτηση δανείου είτε μεταγενέστερη) ζητείται πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.
Αναφορικά με την ηλικία των τέκνων, εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.
11. Ποια είναι τα διαχειριστικά κόστη και ποιος τα καλύπτει;
– Το κόστος διαχείρισης του δανειακού φακέλου, που περιλαμβάνει όλα τα πάγια και εφάπαξ έξοδα του δανειακού φακέλου των τραπεζών για τη διαχείριση και έλεγχο επιλεξιμότητας των ωφελουμένων, καταβάλλεται από το πρόγραμμα κατά τον χρόνο εκταμίευσης του δανείου. Ο τελικός αποδέκτης δεν επιβαρύνεται επιπλέον για τα έξοδα φακέλου.
– Τα έξοδα νομικού και τεχνικού ελέγχου για την αγορά του βαρύνουν τον δανειολήπτη και αποτυπώνονται στον επισυναπτόμενο πίνακα.
Η μονομερής αλλαγή των λοιπών εξόδων προς τα πάνω δεν είναι επιτρεπτή.
– Λοιπά έξοδα που σχετίζονται με την εγγραφή του βάρους επί του ακινήτου, όπως δαπάνη για την έκδοση της δικαστικής απόφασης εγγραφής προσημείωσης υποθήκης επί ακινήτου, τέλος για την εγγραφή της προσημείωσης υποθήκης, έξοδα για την υποβολή αίτησης έκδοσης πιστοποιητικών, την περίληψη της δικαστικής απόφασης και την έκδοση των πιστοποιητικών, έξοδα για τη δήλωση των δικαιωμάτων προσημείωσης, εφόσον λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο, έξοδα άρσης προσημείωσης, θα καταβάλλονται από τον δανειολήπτη.
12. Υπάρχει δυνατότητα πρόωρης εξόφλησης;
Ο δανειολήπτης μπορεί να εξοφλήσει μερικώς ή στο σύνολό του το δάνειο, πριν από την ημερομηνία λήξης του, χωρίς οποιαδήποτε ποινή ή άλλη επιβάρυνση.
13. Υπάρχει περιορισμός και ως προς την εκτίμηση που θα ολοκληρωθεί από την τράπεζα;
Για παράδειγμα, έστω ότι η εμπορική αξία του ακινήτου έχει εκτιμηθεί από τον συνεργαζόμενο μηχανικό της τράπεζας στις 250.000 ευρώ, αλλά ο ενδιαφερόμενος έχει συμφωνήσει να αγοράσει το ακίνητο στις 200.000 ευρώ (και, άρα, το συμβόλαιο αναγράφει 200.000 ευρώ). Αυτό συνεπάγεται απόρριψη της αίτησης από την τράπεζα ή λαμβάνεται υπόψη μόνο το ποσό που αναγράφεται στο συμβόλαιο;
Σύμφωνα με το ν. 5006/2022 και την ΚΥΑ, ορίζεται αξία, μέχρι 200.000 ευρώ, σύμφωνα με το συμβόλαιο αγοράς. Δεν μπορεί να απορριφθεί ως μη επιλέξιμη κατοικία, εφόσον το συμβόλαιο είναι μέχρι το ανωτέρω όριο.
14. Ποια είναι τα κριτήρια για τον πωλητή του ακινήτου;
Ο πωλητής του ακινήτου απαγορεύεται να είναι συγγενής του αγοραστή ή του έτερου μέλους ζευγαριού, εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, Α΄ ή Β΄ βαθμού ή πρόσωπο που συνδέεται με σύμφωνο συμβίωσης με τον αγοραστή, ενδεικτικά:
– παππούδες/γιαγιάδες σε σχέση με εγγόνια,
– αδέλφια σε σχέση μεταξύ τους.
Η πιστοποίηση του βαθμού συγγένειας πραγματοποιείται με πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του αιτούντος και της πατρικής και μητρικής του οικογένειας και του συζύγου ή μέρους του συμφώνου συμβίωσης ή πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, όπως προβλέπεται στη σχετική ΚΥΑ (189/2023 B’ 1180, όπως τροποποιήθηκε με την ΚΥΑ 34221/2023 Β’ 2018).
15. Τι σημαίνει το ηλικιακό όριο των 39 ετών; Εννοείται μέχρι και 1 ημέρα πριν κλείσει κάποιος τα 40 ή μέχρι να κλείσει τα 39; Δηλαδή, αν είναι 39 και 1 μηνός θα μπορεί να συμμετέχει;
Οι ενδιαφερόμενοι που έχουν συμπληρώσει το 39ο έτος της ηλικίας τους, αλλά όχι το 40ο έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα.
Επομένως, στην περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος είναι 39 ετών και ενός μηνός έχει δικαίωμα συμμετοχής.
16. Σε περιπτώσεις συζύγων ή προσώπων που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης, η αίτηση πρέπει να γίνει από τον/την σύζυγο που είναι κάτω των 39, ανεξαρτήτως εισοδήματος; Αν το εισόδημα το έχει αυτός που δεν πληροί το ηλικιακό κριτήριο, στο όνομα ποιου θα γίνει η αίτηση;
Περίπτωση 1: Έγγαμος και η αγορά γίνεται και από τους δύο.
Περίπτωση 2: Έγγαμος και η αγορά γίνεται μόνο από αυτόν που είναι εντός του ηλικιακού κριτηρίου, αλλά είναι εκτός εισοδηματικών κριτηρίων.
Περίπτωση 3: Έγγαμος, αλλά η αγορά γίνεται μόνο από αυτόν που δεν καλύπτει το ηλικιακό κριτήριο, αλλά καλύπτει το εισοδηματικό κριτήριο.
Απάντηση: Για όλες τις περιπτώσεις, αξιολογείται το οικογενειακό εισόδημα είτε κάνουν κοινή είτε χωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος. Ο αιτών πρέπει να πληροί υποχρεωτικά το ηλικιακό όριο.
17. Στα δικαιολογητικά αναφέρεται ότι απαιτούνται για την ένταξη στο πρόγραμμα υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτου (Ε9) και πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ του τελευταίου έτους. Τι γίνεται, όμως, όταν δεν διαθέτει κανείς ακίνητο και δεν μπορεί να εκτυπώσει τέτοια πιστοποιητικά;
Εκτυπώνεται πιστοποιητικό (από το taxisnet), στο οποίο αναφέρεται ότι δεν γίνεται σχετική δήλωση και υποβάλλεται από τον αιτούντα μαζί με σχετική υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986.
18. Το προς αγορά ακίνητο θα πρέπει να ελεγχθεί, εάν καλύπτει τη στεγαστική ανάγκη του δικαιούχου;
Το προς αγορά ακίνητο θα είναι πρώτη κατοικία.
Τα κριτήρια που πρέπει να πληροί το ακίνητο, ορίζονται στο άρθρο 4 του ν. 5006/2022 και αναφέρονται ρητώς στην απάντηση της ερώτησης νούμερο 4.
Τα κριτήρια καταλληλότητας που σχετίζονται με την κάλυψη της στεγαστικής ανάγκης ισχύουν μόνο για τα υφιστάμενα ακίνητα ιδιοκτησίας του αιτούντος.
19. Με ποιον τρόπο υποβάλλουν αίτηση χρηματοδότησης οι ενδιαφερόμενοι για τη λήψη δανείου στο πλαίσιο του προγράμματος;
Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν αίτηση σε συνεργαζόμενη με το πρόγραμμα τράπεζα της επιλογής τους, προκειμένου να κριθεί κατά αρχήν η επιλεξιμότητά τους.
Στη συνέχεια, και στο πλαίσιο συγκεκριμένων χρονικών περιθωρίων, ακολουθείται η συνήθης διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης στεγαστικού δανείου.
20. Υπάρχει χρονική δέσμευση από την τράπεζα να ενημερώσει τον αιτούντα για το αποτέλεσμα αξιολόγησης της αίτησης;
Οι τράπεζες ελέγχουν την πλήρωση των προϋποθέσεων επιλεξιμότητας, καθώς και των δικαιολογητικών, που έχουν ζητηθεί για κάθε αιτούντα και, σε περίπτωση που αυτά πληρούνται, αξιολογούν την πιστοληπτική ικανότητα του αιτούντος, με βάση τους σχετικούς εσωτερικούς τους κανονισμούς και αποφασίζουν για την προέγκριση ή όχι του δανείου εντός 60 ημερών από τη χρονική στιγμή που ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει την αίτηση.
21. Για ποιο διάστημα ισχύει η οικονομική προέγκριση που έλαβε ο ενδιαφερόμενος και τι οφείλει να κάνει στη συνέχεια για την ολοκλήρωση του αιτήματος;
Η προέγκριση ισχύει για 60 ημέρες από τη γνωστοποίησή της στον αιτούντα.
Εντός του διαστήματος αυτού, ο αιτών οφείλει να γνωστοποιήσει στην τράπεζα το αιτούμενο ποσό δανείου, το ακίνητο που προτίθεται να αγοράσει και την τιμή στην οποία προτίθεται να το αγοράσει και να προσκομίσει τα έγγραφα, που απαιτούνται, ώστε η τράπεζα να ολοκληρώσει τον απαραίτητο έλεγχο.
Εφόσον η εν λόγω προθεσμία παρέλθει άπρακτη, η οικονομική προέγκριση παύει να ισχύει.
22. Υπάρχουν χρονικοί περιορισμοί για την υπογραφή της δανειακής σύμβασης και την εκταμίευση του δανείου;
Ναι. Η υπογραφή της σύμβασης του δανείου και η εκταμίευση του συνολικού ποσού θα πρέπει να έχουν γίνει από τον ενδιαφερόμενο εντός χρονικού διαστήματος έξι μηνών από την έγκριση της αίτησης από την ΕΑΤ.
Σε περίπτωση που το ανωτέρω διάστημα παρέλθει άπρακτο, η ενταγμένη αίτηση απεντάσσεται από το χαρτοφυλάκιο.
Μόνο σε περιπτώσεις που υπάρξει επιβεβαιωμένη καθυστέρηση μετεγγραφής του ακινήτου, δύναται ο ενδιαφερόμενος να αιτηθεί παράταση του χρόνου υπογραφής σύμβασης τελικού αποδέκτη και εκταμίευσης κατά δύο επιπλέον μήνες κατ’ ανώτατο, εφόσον η σχετική αίτηση για εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης έχει υποβληθεί εντός της προθεσμίας των έξι μηνών.
23. Επιτρέπεται η υποβολή αίτησης σε περισσότερες από μία τράπεζες;
Ναι. Στην περίπτωση αυτή βέβαια, ο αιτών επιβαρύνεται με το κόστος του κάθε διενεργούμενου νομικού και τεχνικού ελέγχου του ακινήτου.
Ωστόσο, η έγκριση και η αντίστοιχη δέσμευση ποσού θα γίνει επί μίας αιτήσεως.
24. Ποια είναι τα δικαιολογητικά που πρέπει να συγκεντρώσουν οι ενδιαφερόμενοι;
Προκειμένου να διαπιστωθεί, αν καλύπτονται τα κριτήρια υπαγωγής στο πρόγραμμα (ηλικία, εισόδημα, ιδιοκτησία άλλου κατάλληλου ακινήτου), οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλουν τα εξής στοιχεία:
Α. Δικαιούχος.
Α1. Ηλικία αιτούντος:
- Πιστοποιητικό γέννησης ή
-
Αντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας
Α2. Οικογενειακή κατάσταση:
- Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, που έχει εκδοθεί όχι νωρίτερα από έναν μήνα πριν από την υποβολή της αίτησης για χορήγηση δανείου.
Υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 ότι ασκεί εν τοις πράγμασι και κατ’ αποκλειστικότητα τη γονική μέριμνα ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων, (σε περιπτώσεις μονογονεϊκής οικογένειας).
Αντίγραφο δικαστικής απόφασης σε περίπτωση διαζυγίου ή ακυρώσεως γάμου ή λύσης του συμφώνου συμβίωσης η άλλες εξαιρετικές περιπτώσεις.
Β. Εισοδηματικά κριτήρια
1α. Δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (Ε1) του τελευταίου φορολογικού έτους αιτούντος.
1β. Δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (Ε1) του τελευταίου φορολογικού έτους συζύγου/συμβίου αιτούντος.
ή
2α. Εκκαθαριστικό σημείωμα/πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου φυσικών προσώπων του τελευταίου φορολογικού έτους αιτούντος.
2β. Εκκαθαριστικό σημείωμα/πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου φυσικών προσώπων του τελευταίου φορολογικού έτους συζύγου/ συμβίου αιτούντος.
Στην περίπτωση συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό εισόδημά τους, ανεξαρτήτως εάν υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις ή εάν υποβάλλει αίτηση για χορήγηση δανείου ο ένας εκ των δύο.
Γ. Ύπαρξη ή μη κατάλληλου ακινήτου για κατοικία
1α. Δήλωση στοιχείων ακινήτου (Ε9) του τελευταίου έτους
1β. ή εκτύπωση από taxisnet ότι δεν υφίστανται δηλώσεις στοιχείων ακινήτου (Ε9).
1γ. Πιστοποιητικό Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) του τελευταίου έτους.
2α. Έντυπο Ε3-Κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα του αιτούντος.
2β. Βεβαίωση του εργοδότη που αποδεικνύει τον τόπο επαγγελματικής απασχόλησης.
- Σε περίπτωση κυοφορίας σχετική ιατρική βεβαίωση.
Δ. Υπεύθυνη δήλωση
Υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (Α’ 75), με την οποία ο αιτών βεβαιώνει ότι τα στοιχεία που δηλώνονται στα κατατεθειμένα δικαιολογητικά είναι αληθή και πλήρη, τα δικαιολογητικά γνήσια και ότι έχει λάβει γνώση των όρων του προγράμματος, τους οποίους αποδέχεται πλήρως.
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
«Σπίτι μου» | Από τη Δευτέρα τα χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια σε νέους

Από Δευτέρα 3 Απριλίου ξεκινούν οι αιτήσεις για τα επιδοτούμενα στεγαστικά δάνεια σε νέους έως 39 ετών, όπως ανακοίνωσε σήμερα ο υπουργός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης. Μέσω του προγράμματος «Σπίτι μου», θα παρέχονται δάνεια διάρκειας έως και 30 ετών με χαμηλό επιτόκιο στο ένα τέταρτο των επιτοκίων που ισχύουν στα κανονικά προγράμματα των τραπεζών, ενώ πολύτεκνοι και τρίτεκνοι θα πληρώνουν μηδενικό επιτόκιο.
Οπως δήλωσε ο κ. Χατζηδάκης, στο πρόγραμμα συμμετέχουν όλες οι συστημικές τράπεζες (Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς), οι συνεταιριστικές τράπεζες, η Παγκρήτια και η Τράπεζα Αττικής.
Οι όροι
Tο πρόγραμμα αφορά νέους από 25 μέχρι 39 ετών. Για τα ζευγάρια, αρκεί ο ένας να βρίσκεται σε αυτή την ηλικιακή ομάδα. Το κατώτερο ατομικό εισόδημα είναι 10.000 ευρώ και τo ανώτατο αντίστοιχο με το επίδομα θέρμανσης (για φέτος 16.000 ευρώ).
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Κατώτατος μισθός | Τα νέα «καθαρά» που μπαίνουν από σήμερα

«Ταμείο» πηγαίνουν σήμερα, Παρασκευή (31/3) παραπάνω από μισό εκατομμύριο εργαζόμενοι, προκειμένου να «σηκώσουν» τον νέο τους μισθό, μετά την αύξηση του κατώτατου μισθού.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την κυβέρνηση, η αύξηση του κατώτατου μισθού είναι 9,4%, ωστόσο, για τους περισσότερους εργαζόμενους, η «καθαρή» αύξηση κυμαίνεται μεταξύ 7,4% μέχρι 7,9%, ενώ για τους υπόλοιπους πλησιάζει το 8,6%.
Αύξηση κατώτατου μισθού: Τα «καθαρά» ποσά
Βέβαια, οι εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό θα βρεθούν αντιμέτωποι και με αυξημένες κρατήσεις φόρου εισοδήματος, καθώς ούτε οι φορολογικοί συντελεστές προσαρμόστηκαν ανάλογα, αλλά ούτε και το αφορολόγητο.
Έτσι, τα «ποσά που θα λάβουν στα χέρια τους οι εργαζόμενοι έχουν ως εξής:
- Άγαμος χωρίς προϋπηρεσία: 666,85 ευρώ (με ένα παιδί: 669,21 ευρώ, με 2 παιδιά: 671,81 ευρώ, με τρία παιδιά: 671,81 ευρώ)
- Άγαμος με μία τριετία έως το 2012: 727,99 ευρώ (με ένα παιδί: 727,13 ευρώ, με 2 παιδιά: 733,56 ευρώ, με τρία παιδιά: 739 ευρώ)
- Άγαμος με δύο τριετίες έως το 2012: 777,18 ευρώ (με ένα παιδί: 779,53 ευρώ, με 2 παιδιά: 785,96 ευρώ, με τρία παιδιά: 801,68 ευρώ)
- Άγαμος με τρεις τριετίες έως το 2012: 829,9 ευρώ (με ένα παιδί: 832,26 ευρώ, με 2 παιδιά: 838,69 ευρώ, με τρία παιδιά: 854,4 ευρώ)
- Έγγαμος χωρίς προϋπηρεσία: 727,99 ευρώ (με ένα παιδί: 727,13 ευρώ, με 2 παιδιά: 739 ευρώ, με τρία παιδιά: 739 ευρώ)
- Έγγαμος με μία τριετία έως το 2012: 782,42 ευρώ (με ένα παιδί: 784,77 ευρώ, με 2 παιδιά: 791,2 ευρώ, με τρία παιδιά: 806,92 ευρώ)
- Έγγαμος με δύο τριετίες έως το 2012: 840,65 ευρώ (με ένα παιδί: 843,01 ευρώ, με 2 παιδιά: 849,44 ευρώ, με τρία παιδιά: 865,15 ευρώ)
- Έγγαμος με τρεις τριετίες έως το 2012: 899,77 ευρώ (με ένα παιδί: 902,13 ευρώ, με 2 παιδιά: 908,56 ευρώ, με τρία παιδιά: 924,27 ευρώ)
Το νέο επίδομα ανεργίας
Η αύξηση του κατώτατου μισθού συμπαρασύρει και μία σειρά επιδομάτων μεταξύ των οποίων και το επίδομα ανεργίας.
Έτσι, το επίδομα ανεργίας διαμορφώνεται στα 479,17€ (από 438 ευρώ), δηλαδή περίπου στο 60% του βασικού μισθού.
Επίσης, αναπροσαρμόζεται σειρά βοηθημάτων και επιδομάτων που έχουν ως βάση υπολογισμού τον κατώτατο μισθό ή ημερομίσθιο. Σε αυτά περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, το βοήθημα ανεργίας για τους αυτοτελώς απασχολούμενους, τα προγράμματα νέων θέσεων εργασίας, το ειδικό βοήθημα λήξης ανεργίας, το βοήθημα, λόγω επίσχεσης εργασίας, ειδικά εποχικά βοηθήματα για μισθωτούς τουριστικού και επισιτιστικού κλάδου, οικοδόμους, δασεργάτες κ.ά., η ειδική παροχή μητρότητας, το επίδομα γονικής άδειας, οι ανεξόφλητες αποδοχές, λόγω αφερεγγυότητας του εργοδότη, η παροχή διαθεσιμότητας, η αποζημίωση των μαθητών στις Επαγγελματικές Σχολές Μαθητείας της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), η αποζημίωση για τα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας κ.ά..
Τα επιδόματα που αυξάνονται
Συνολικά 19 επιδόματα της ΔΥΠΑ επηρεάζει η αύξηση του κατώτατου μισθού.
Ειδικότερα:
-
Ειδική παροχή μητρότητας: Κατώτατος μισθός
-
Επίδομα γονικής αδείας: Κατώτατος μισθός
-
Βοήθημα λήξης ανεργίας: 13 ημερήσια επιδόματα
-
Βοήθημα τρίμηνης παραμονή στα μητρώα ανέργων: 15 ημερήσια επιδόματα
-
Επίδομα αποφυλακισμένων: 15 ημερήσια επιδόματα
-
Επίσχεσης Εργασίας: 20 ημερήσια επιδόματα
-
Αφερεγγυότητας εργοδότη: Έως 3 μισθοί
-
Εποχικό οικοδόμων: το 70% των 37 κατ. ημερομ/θια
-
Εποχικό σμυριδεργάτων: το 70% των 50 κατ. ημερομ/θια
-
Εποχικό για καλλιτέχνες, θέατρα, τουρισμό: το 70% των 25 κατ. ημερομ/θια
-
Άλλα εποχικά (δασεργατών – ρητινοσυλλεκτών, καπνεργατών, αγγειοπλαστών -κεραμοποιών-πλινθοποιών και μισθωτών ναυπηγ/κής ζώνης): το 70% των 35 κατ. ημερομ/θι
-
Βοήθημα μη μισθωτών: Μηνιαίο επίδομα ανεργίας
-
Επίδομα εργασίας: 50% επιδόματος ανεργίας
-
Αποζημίωση Μαθητών ΕΠΑ.Σ.: 75% κατ. ημερομησθίου
-
Επίδομα πρακτικής άσκησης (ΙΕΚ ΔΥΠΑ): 80% κατώτατου μισθού
-
Απόκτηση εργασιακής εμπειρίας: Κατώτατος μισθός
-
Προγράμματα κοινωφελούς χαρακτήρα: Κατώτατο ημερομίσθιο
-
Προγράμματα απασχόλησης: Επιδότηση 50% – 90% του κατώτατου μισθού
-
Για εργαζόμενους φοιτητές που συμμετέχουν σε εξετάσεις: 30 κατ. ημερομίσθια για τους προπτυχιακούς / 10 κατ. ημερομίσθια για τους μεταπτυχιακούς